Karabük’ün eğitim tarihi ile kentsel belleğini bir arada ele alan Kalealtı Eğitim ve Kent Tarihi Müzesi, 24 Kasım 2025 tarihinde Öğretmenler Günü’nde düzenlenen törenle hizmete açıldı. Safranbolu’nun tarihî dokusunda önemli bir yere sahip olan Kalealtı Okulu, özgün mimari kimliği korunarak gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları sonrası yeni işleviyle kültürel mirasın sürekliliğini sağlayan bir müze olarak kent yaşamına kazandırıldı.
1905 yılında İptidai Mektep (İlkokul), 1907 yılından itibaren ise Rüştiye (Ortaokul) olarak kullanılan ve Sultan II. Abdülhamid dönemine tarihlenen Kalealtı Okulu, 2012 yılına kadar kesintiler olsa da eğitim-öğretim faaliyetlerine ev sahipliği yaptı. Restorasyon sürecinin tamamlanmasının ardından Karabük Valisi Sayın Mustafa Yavuz’un öncülüğünde müzeleştirme çalışmaları hız kazandı ve yaklaşık 9 aylık yoğun bir çalışma sonucunda müze hayata geçirildi.
Kalealtı Eğitim ve Kent Tarihi Müzesi, eğitim tarihi ve kent belleğini aynı çatı altında ele alan Türkiye’deki ilk ve tek müze olma özelliğiyle dikkat çekmektedir. Müzede geçmişten günümüze uzanan eğitim materyalleri, arşiv belgeleri, objeler ile kentin sosyal yaşamına ilişkin izler sergilenmektedir. “Yörede Yürüyenler”, “Yansımalar”, “Tabletten Tablete”, “Borlu Bilig”, “Oku Baban Gibi Sınıfı” ve “Deneyim Sınıfı” başlıklarıyla kurgulanan altı tematik oda, her yaş grubuna hitap eden etkileşimli sergileme imkânları sunmaktadır.
Müzenin iç mimari tasarım projesi ile uygulama süreci, Safranbolu Şefik Yılmaz Dizdar Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Üyesi Esra Uslu tarafından hazırlanmış ve yürütülmüştür. Dr. Uslu’nun projeye gönüllü katkı sunması ve ekip üyeleriyle birlikte küratöryel süreci de yürütmesi, üniversite akademisyenlerinin bilimsel ve mesleki birikimlerini toplum yararına sunmalarına örnek teşkil eden nitelikli bir toplumsal katkı uygulaması olarak öne çıkmaktadır.
Açılış töreninde konuşan Karabük Valisi Sayın Mustafa Yavuz, Kalealtı Okulu’nun tarihsel ve mimari değerine dikkat çekerek yapının yalnızca sergilenen içerikler açısından değil, aynı zamanda kendi başına bir anıt yapı niteliği taşıdığını ifade etmiştir. Safranbolu Kültür ve Turizm Vakfı Başkanı ve hayırsever iş insanı Şefik Yılmaz Dizdar ise konuşmasında, bu okulda geçen eğitim yıllarına ilişkin anılarını paylaşarak müzenin Öğretmenler Günü’nde açılmasının taşıdığı anlamı vurgulamıştır.
Kalealtı Eğitim ve Kent Tarihi Müzesi; akademik katkılarla şekillenen içeriği, nitelikli mekânsal tasarımı ve gönüllülük esasına dayalı çalışmalarıyla Safranbolu’nun kültürel hafızasına kalıcı bir değer kazandırmıştır. Müze, hem yerel halk hem de ziyaretçiler için kentin eğitim ve kültür tarihini anlamaya yönelik önemli bir referans noktası olma niteliği taşımaktadır.
İlgili bağlantılar:
Karabük Valiliği (X) paylaşımı
YouTube videosu